BERKELLAND – Ik – zelf vrouw- heb vanaf mijn pubertijd hormonale/menstruele klachten. Nu inmiddels 42 jaar en vol in de perimenopauze loop ik nog regelmatig tegen een muur van onwetendheid en vooroordelen op. Dit kan je tegenkomen bij (huis)artsen, werkgevers, vrienden en familie.
Door Stefanie Kruizinga
Niet erkende klachten
Vrouwen die worstelen met hormonale/menstruele klachten hebben vaak een lange lijst met klachten. Klachten die vaak maandelijks maar ook dagelijks terugkeren. Veel van die klachten worden op de grote hoop van PMS klachten gegooid. Hiervoor is vaak het advies; hormonale anticonceptiepil en leef/voedingsregels. Als je pech hebt wordt er ook nog tegen je gezegd; ‘Tja het hoort er nu eenmaal bij!’ In het verleden ben ik meerdere malen verbouwereerd de deur uit gelopen bij de dokter waarna mijn verbazing omsloeg in woede en frustratie. Woedend was ik omdat ik mij niet gehoord en gezien voelde. Gefrustreerd omdat het te gek voor woorden is dat wij vrouwen nog steeds niet passend en correct geholpen kunnen worden. Gelukkig lijkt er wel een keerpunt aan te komen. Want in mijn ogen zijn ‘vrouwen problemen’ veel meer dan vrouwen problemen. Het is een probleem van onze maatschappij. En dit betekent dat we dit ook als maatschappij dienen op te lossen. Collectief. Dat kan beginnen met begrip voor het onderwerp te creëren.
Landelijke campagne
De site hevigbloedverlies.nl lanceerde begin deze maand een landelijke campagne. Met de campagne Bloedserieus wordt een bloedserieus gezondheidsprobleem op de agenda gezet namelijk: hevige menstruaties. En dit is wel een medisch erkende aandoening. “Iedere vrouw met hevig bloedverlies tijdens de menstruatie heeft een verhaal. Een bloedserieus verhaal. Dat hoor je alleen zelden en dat is raar. Hevig menstrueel bloedverlies (HMB) is namelijk een medische aandoening die nogal wat impact heeft: lichamelijk, psychisch en sociaal. Toch gaat bijna de helft van de vrouwen nog altijd niet naar de huisarts.” Aldus de site www.hevigbloedverlies.nl
Cijfers
Op de site is te lezen dat maar liefst 1 op de 5 vrouwen te maken krijgt met hevig menstrueel bloedverlies. Concreet betekent dat, dat ongeveer 500.000 vrouwen tussen de 35 en 55 jaar hier mee te maken heeft. Onlangs heeft het Radboudumc een online onderzoek gedaan. Hieruit blijkt dat één derde van de vrouwen dagelijks wordt belemmerd door hun menstruatie. Van de ondervraagde vrouwen zegt 54% last te hebben van een hevige menstruatie en ondervindt 38% zoveel klachten dat de agenda er op moet worden aangepast. Slechts 48,6% is daarover open tegen familie of vrienden.
75% weet niet dat HMB een medisch erkende aandoening is.
60% denkt dat hevige menstruatie er nu eenmaal bij hoort.
27% weet niet hoe de huisarts hierbij zou kunnen helpen.
Open & eerlijk
Dus bijna de helft van de vrouwen met klachten is daar niet open en eerlijk over. Hoe kan dat? In verschillende onderzoeken is te lezen dat veel vrouwen hun werk minder goed kunnen doen tijdens hun menstruatie. Vaak hebben ze het gevoel dat ze zich minder kunnen focussen, last hebben van menstruatieklachten zoals heftige krampen en daardoor het liefste in bed zouden liggen.
Ook doen ze in deze periode hun werk met meer tegenzin. Toch durven veel vrouwen zich niet ziek te melden bij deze klachten. Vaak omdat ze bang zijn voor vervelende reacties of als aansteller worden weggezet. Daarnaast vinden veel vrouwen dat dit onderwerp niet iets is dat je op de werkvloer bespreekt. Hierdoor wordt het taboe helaas in stand gehouden. En dit is jammer omdat ruim 75% van de vrouwen vindt dat een menstruatieverlof een goed idee zou zijn. Wij kunnen dus stellen dat wij vrouwen zelf ook een aandeel hebben in het instant houden van het taboe.
Schaamte
Door het taboe lopen vrouwen vaak veel te lang door met hun hormonale/ menstruele problemen met alle gevolgen van dien. Volgens professor Judith Huirne van Huirne: “Er is veel schaamte. Bovendien klagen vrouwen niet zo snel. Maar wanneer ze uiteindelijk medische hulp zoeken, dan wordt regelmatig de onderliggende oorzaak van hun klachten over het hoofd gezien.” Kindergynaecoloog Emmy van den Boogaard stelt: Menstruatie is een taboeonderwerp. Daardoor weten veel jongeren niet wat normaal is en wanneer je naar een arts moet gaan. Van den Boogaard is werkzaam bij het Centrum voor Kindergynaecologie van het Emma Kinderziekenhuis in Amsterdam UMC. ‘Meiden missen heel veel dingen in hun leven door de pijn of het bloedverlies.Wij hopen dat meiden zoals zij ons eerder kunnen vinden, zodat we kunnen kijken wat er aan de hand is en daar uitleg over kunnen geven. Het is heel vervelend als je jarenlang zoekende bent daarin, wat niet nodig is. We kunnen ze zeker eerder zien.’
Voorlichting
Voor de jongen meiden zou voorlichting op scholen zeker kunnen bijdragen aan het doorbreken van het taboe. Het is belangrijk dat de jongedames leren wat wel en niet ‘normaal’ is. Het zou ontzettend jammer zijn dat het taboe wordt meegenomen naar de volgende generatie; onze dochters. Het is raar dat er zo krampachtig over dit onderwerp wordt gedaan, menstruatie is iets wat erbij hoort. Elke vrouw krijgt er uiteindelijk mee te maken.
Period shaming
Toch blijkt dat de helft van de meisjes tussen de 12 en 15 jaar zich schaamt voor haar ongesteldheid. Ze voelen zich vies en ongemakkelijk. De ‘menstruatiemeisjes’ (Honorata van den Akker & Lieke Smets) hebben een geweldig account op instagram. Ook zij proberen het taboe rondom ongesteldheid te doorbreken. Zo vertellen ze het volgende: ‘Period shaming is bijvoorbeeld het woord ‘dameshygiëne’, wat in veel winkels boven menstruatieproducten hangt. Dat impliceert dat het iets vies is als je menstrueert. Een ander goed voorbeeld is dat menstruatieproducten zelden het woord menstruatie bevatten, voegt Honorata toe: ‘Een menstruatie verpakking gebruikt vaak de woorden ‘vocht’ en ‘inbrengen’ ter vervanging van ‘bloed’ en ‘vagina’. Daarmee maak je de schaamte alleen maar groter, zodat jij uiteindelijk meer geld uitgeeft om je schaamte te verhelpen.’
Het taboe doorbreken
Bedrijven scholen en verenigingen zouden kunnen helpen door een menstruatie vriendelijk toilet te maken. Dit doe je al simpelweg door er een prullenbak neer met een zakje neer te zetten. Zorg bijvoorbeeld dat de menstruatieproducten niet verstopt liggen. Daarnaast kunnen we ook beginnen met het beestje bij de naam te noemen dus ipv ’tijd van de maand’ simpelweg ‘ongesteld’ zeggen. Daarnaast zijn er ook producten te koop die wel de woorden als menstruatie op hun verpakking hebben. Als meer mensen die producten gaan kopen zullen de andere bedrijven volgen. Zij luisteren immers alleen naar het geld.
Meer info over landelijke campagne Bloedserieus: www.hevigbloedverlies.nl/bloedserieus
Ziekenhuis SKB Winterswijk ondersteunt deze campange ook: www.skbwinterswijk.nl